Czym jest rolniczy handel detaliczny (RHD)?
Rolniczy handel detaliczny – definicja i cel
Rolniczy handel detaliczny (RHD) to specyficzna forma działalności gospodarczej uregulowana w polskim porządku prawnym, której głównym celem jest umożliwienie rolnikom bezpośredniego przetwarzania i zbywania własnych produktów rolnych bezpośrednio konsumentom końcowym. Inicjatywa ta wprowadzona została Ustawą z dnia 16 listopada 2016 r., a jej przepisy weszły w życie 1 stycznia 2017 r., otwierając nowe możliwości sprzedaży dla wielu producentów rolnych. Kluczowym założeniem RHD jest skracanie łańcucha dostaw, co pozwala rolnikom na uzyskanie lepszych marż, a konsumentom na dostęp do świeżej, bezpośrednio od producenta żywności.
RHD co to jest – podstawowe informacje
Podstawowa definicja rolniczego handlu detalicznego (RHD) wskazuje, że jest to handel detaliczny żywnością, gdzie produkty muszą w całości lub w znaczącej części pochodzić z własnej uprawy, hodowli lub chowu rolnika. Oznacza to, że rolnik może sprzedawać konsumentom przetworzone lub surowe produkty rolne, które sam wyprodukował lub które są efektem jego działalności rolniczej. Działalność ta, choć oparta na produkcji rolniczej, wymaga spełnienia określonych wymogów formalnych i sanitarnych, aby zapewnić bezpieczeństwo sprzedawanej żywności.
Wymagania i zasady prowadzenia RHD
Kryteria prowadzenia działalności w ramach RHD
Aby móc legalnie prowadzić działalność w ramach rolniczego handlu detalicznego (RHD), rolnik musi spełnić kilka kluczowych kryteriów. Przede wszystkim, produkty oferowane do sprzedaży muszą mieć swoje źródło w gospodarstwie rolnika – czyli pochodzić z jego własnej uprawy, hodowli lub chowu. Ponadto, rolnik musi zarejestrować swoją działalność w odpowiednich urzędach. Istotne jest również przestrzeganie zasad higieny i bezpieczeństwa żywności, a także odpowiednie oznakowanie miejsca sprzedaży.
Wymagania higieniczne i sanitarno-weterynaryjne
Prowadzenie rolniczego handlu detalicznego (RHD) wiąże się z koniecznością przestrzegania określonych wymogów higienicznych i sanitarno-weterynaryjnych, które mają na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa produkowanej i sprzedawanej żywności. W zależności od rodzaju sprzedawanych produktów, mogą obowiązywać różne standardy. W przypadku produkcji w budynkach zlokalizowanych na terenie gospodarstwa, należy spełnić ogólne wymagania higieniczne zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 852/2004. Rolnik prowadzący RHD powinien również posiadać orzeczenie lekarskie do celów sanitarno-epidemiologicznych. Warto zaznaczyć, że rolniczy handel detaliczny nie wyklucza wykorzystania sprzętu i urządzeń gospodarstwa domowego w kuchni domowej, przy zastosowaniu uproszczonych wymagań higienicznych.
Rejestracja i nadzór nad RHD
Rozpoczęcie działalności w ramach rolniczego handlu detalicznego (RHD) wymaga rejestracji w odpowiednich urzędach. W przypadku produktów pochodzenia zwierzęcego i żywności złożonej, rejestracji należy dokonać u powiatowego lekarza weterynarii. Natomiast dla produktów pochodzenia roślinnego, właściwym organem jest Państwowa Inspekcja Sanitarna. Wniosek o rejestrację należy złożyć z odpowiednim wyprzedzeniem – 30 dni przed rozpoczęciem działalności dla weterynarii i 14 dni dla inspekcji sanitarnej. Nadzór nad prawidłowym funkcjonowaniem RHD sprawują te same instytucje: Inspekcja Weterynaryjna dla produktów zwierzęcych i złożonych oraz Państwowa Inspekcja Sanitarna dla produktów roślinnych.
Zasady zbywania żywności i konsument w RHD
Zasady zbywania żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego (RHD) ewoluowały w ostatnich latach, liberalizując możliwości sprzedaży. Sprzedaż żywności w ramach RHD do konsumenta finalnego nie ma limitów ilościowych od 4 lutego 2022 r., co stanowi znaczące ułatwienie dla rolników. Produkcja i zbywanie żywności w ramach RHD co do zasady nie mogą być dokonywane z udziałem pośrednika, z wyjątkiem sprzedaży na festynach, targach czy jarmarkach. Produkty wytworzone w ramach RHD przez internet są również możliwe do sprzedaży, pod warunkiem, że odbiorcą jest konsument finalny. Kluczowe jest, aby sprzedaż nie stanowiła zagrożenia dla bezpieczeństwa żywności i zdrowia publicznego.
Przepisy i zmiany w RHD
Obecnie obowiązujące przepisy regulujące działalność RHD
Obecnie działalność rolniczego handlu detalicznego (RHD) w Polsce jest regulowana przez Ustawę z dnia 16 listopada 2016 r., która weszła w życie 1 stycznia 2017 r. Przepisy te określają m.in. zasady produkcji, rejestracji, nadzoru oraz sprzedaży produktów. Kluczowe jest to, że produkty muszą pochodzić z własnej produkcji rolniczej. Obowiązuje także nakaz oznakowania miejsca sprzedaży napisem „rolniczy handel detaliczny” wraz z danymi podmiotu i adresem produkcji. Sprzedaż do innych podmiotów detalicznych (sklepy, restauracje) ma określone limity ilościowe i ograniczenia terytorialne, choć te ostatnie zostały rozszerzone.
Planowane zmiany w zakresie RHD
Rynek rolniczego handlu detalicznego (RHD) jest dynamiczny, a przepisy dotyczące tej formy działalności były już kilkukrotnie nowelizowane, z myślą o dalszym ułatwieniu i wsparciu dla rolników. Wprowadzane zmiany mają na celu doprecyzowanie niektórych kwestii, takich jak pochodzenie składników w produktach przetworzonych czy obszar sprzedaży do innych podmiotów gospodarczych. Planowane zmiany mogą również dotyczyć kwot przychodów zwolnionych z podatków, co stanowi ważny aspekt dla rozwoju tego sektora. Śledzenie aktualnych informacji o potencjalnych zmianach jest kluczowe dla rolników chcących efektywnie prowadzić swoją działalność.
Podatki i opodatkowanie w RHD
Rolnicy prowadzący działalność w ramach rolniczego handlu detalicznego (RHD) mogą skorzystać z preferencji podatkowych. Aby je uzyskać, muszą spełnić warunek, że co najmniej 50% produktów roślinnych lub zwierzęcych użytych do produkcji pochodzi z własnego gospodarstwa. W przypadku sprzedaży przetworzonej żywności w ramach RHD, przy spełnieniu wymogów, możliwe jest zwolnienie z podatku PIT do 100 tys. zł przychodu rocznie. Gdy przychody przekroczą ten próg, rolnik może skorzystać z opodatkowania ryczałtem w wysokości 2%.
Dodaj komentarz